Haalbaar én onhaalbaar in Keu-dossier: een interview met Gerrit Klompmaker

Gooi & Eemlander. 10 maart 2017. Eddy de Paepe.

Een doorslaand succes of – bij nader inzien – grotendeels mislukt? Omwonenden, winkeliers, HIP’ers, de Vrienden van het Oude Dorp, wethouders, raadsleden. Iedereen heeft al zijn mening gegeven over het participatieproces rond de bebouwing van het Keu-gat. Maar hoe kijkt projectleider Gerrit Klompmaker, de man die voor de gemeente al tien jaar de ’Keu-kar’ trekt, erop terug? Er wordt in Huizen al ruim twintig jaar gepraat over het Keu-gat en de uitbreiding van het hoofdwinkelcentrum zonder dat er ooit een schop de grond in is gegaan. Waarom is het in de jaren vóór 2014 nooit gelukt een plan te realiseren? Daar zijn volgens projectleider Klompmaker wel honderd redenen voor te bedenken.

Wat zijn de drie belangrijkste redenen?
In de eerste plaats waren de plannen van de ontwikkelaars te groot en te complex. Dit betrof vooral ook de ondergrondse infrastructuur, maar oplossingen voor bevoorrading van de gedachte winkels en supermarkt bleken ook ingewikkeld. In de tweede plaats was het een plan op grond van andere eigenaren, waaraan zij dus hun medewerking moesten verlenen. Die medewerking kwam niet. Een grote mate van afhankelijkheid dus. En ten slotte bleek er geen politieke bereidheid om de samenwerking met de ontwikkelaars te beëindigen en een andere koers te volgen. We moesten buigen en meebewegen en de gemeente mocht niet de brekende partij zijn.

Wat zorgde uiteindelijk voor de doorbraak?
Na de raadsverkiezingen in 2014 wilde de nieuwe coalitie een andere koers varen. De samenwerking met de ontwikkelaars werd beëindigd en de gronden werden aangekocht. Ik was daar eigenlijk best wel gelukkig mee, simpelweg omdat het echt kon leiden tot voortgang in dit hoofdpijndossier en tot een oplossing voor het Keucheniusgebied.
De gemeente koos vervolgens voor participatie, het meedenken en meepraten van belanghebbenden: Tuinstraatbewoners, centrumwinkeliers, het Huizer Initiatiefplatform (HIP) en de Vrienden van het Oude Dorp. Dat was geen eenvoudig proces. De raad wilde een oplossing voor het ’Keucheniusgat’, de participanten wilden vooral groot denken. Feitelijk wilden zij terug naar de jaren vóór 2014. Het Keucheniusgebied is de postzegel, de echte ambitie van de participanten richtte zich op vele winkelmeters, horeca, de koppeling van ondergrondse parkeergarages, verkeer uit het centrum, bevoorrading buiten het centrum, afhankelijkheden, enzovoorts. Voor mij een déjà vu-gevoel, omdat ik van die vele jaren daarvoor wist dat die wensen niet te realiseren zijn zonder de medewerking van de eigenaren op wiens grond de participanten de plannen hadden bedacht en zonder vele miljoenen van de gemeente. Om even samen te vatten: de afstand tussen de deels onhaalbare wensen van de participanten en de opdracht van de gemeenteraad aan college en ambtelijke dienst om concrete plannen en opbrengst te genereren binnen de door de raad gewenste termijn is gebleven en werd uiteindelijk opgelost met een termijnagenda.

Waar staan we nu?
Het plan Visser is in vele opzichten een erg goed plan, dat vindt een groot deel van de participanten ook. Maar de participanten zijn ook teleurgesteld, omdat opnieuw is gebleken dat de grote wensen over verkeer en parkeren niet haalbaar zijn. Maar de centrale vraag is eigenlijk best wel eenvoudig. Wat hebben we liever: plan Visser in het Keucheniusgebied en realisering van een aantal haalbare wensen uit de termijnagenda óf geen oplossing voor het Keucheniusgebied – weer jarenlang een braakliggend gebied – en realisering van een aantal haalbare wensen uit de termijnagenda?

Onhaalbare wensen blijven onhaalbaar?
Ja, in beide varianten. Die vraag lag voor in de afgelopen raadscommissie en de commissie heeft in de vorm van positieve grondhoudingen antwoord gegeven op die vraag: men kiest voor plan Visser en realisering van een aantal haalbare wensen uit de termijnagenda. De participanten zien ook het goede in het plan Visser en willen ook gaan voor de haalbare wensen. Wat mij mij betreft gaan we er dus samen tegenaan, uiteraard voor zover college en raad de ruimte – tijd en geld – ervoor geven.

Welke wensen zijn haalbaar? Wensen die fysiek, technisch en juridisch mogelijk zijn, wensen waarvoor de medewerking van de private eigenaren of andere belanghebbenden geborgd is, en wensen waarvoor de raad de bereid is middelen beschikbaar te stellen.
En welke onhaalbaar? Wensen waaraan de private eigenaren hun medewerking niet verlenen en/of waar de middelen voor ontbreken, en wensen waarvoor de gemeenteraad niet bereid is de middelen – mochten die er zijn – beschikbaar te stellen.

Laten we eens inzoomen op die wensen. Neem de inrichting van het openbaar gebied in en rond de nieuwe Keucheniushof.
Dat is haalbaar, indien de raad daarvoor de noodzakelijke middelen beschikbaar stelt. Voor het bouw- en woonrijp maken van de Keucheniusstraat en het plan Visser zijn bijvoorbeeld voldoende middelen geoormerkt. Voor andere werkzaamheden in het centrumgebied – anders dan wellicht het reguliere onderhoudsbudget – niet.

Er gaan veel stemmen op om de markt te verplaatsen, dit om het Oude Raadhuisplein vrij te spelen voor horeca en evenementen.
Dat is haalbaar als de inrichting daarop is aangepast, de markt zelf met de verplaatsing kan instemmen of – als dat niet het geval is – de raad in staat is om zonder instemming dus eenzijdig tot verplaatsing te besluiten en alle juridische gevolgen te aanvaarden. Indien de verplaatsing naar Kerkstraat-west is, dan moet je ook een toename van het verkeer door de Tuinstraat accepteren, omdat de Kerkstraat-west op zaterdag dan niet toegankelijk is voor autoverkeer.
Om dit te voorkomen is een mogelijk alternatief de markt verplaatsen naar de Lindenlaan, Voorbaan en de Kerkstraat, tussen de DA drogist en Bruna.

Meer horeca rond het Oude Raadhuisplein?
Dat is haalbaar als de markt verplaatst is, de private eigenaren/verhuurders bereid zijn in te zetten op huurders in de categorie horeca en bereid zijn huurders als brillenwinkels, kapsalons, sushibars niet als huurder te contracteren. De gemeente hoeft overigens voor horecavestiging rond het plein geen planologische besluiten meer te nemen. Het bestemmingsplan voorziet daar al in.

Meer winkels in het Keucheniusgebied?
Wil je kiezen voor leegstand of voor een woongebied met een plus? Daar gaat de gemeenteraad volgende week donderdag over. Het plan wat voorligt gaat uit van woongebied ‘plus’, dus wonen met enkele passende commerciële functies. Dat is niet strijdig met het participatieresultaat, zeker de kleinschaligheid en het dorpse karakter passen bij de wensen van de omwonenden en de Vrienden van het Oude Dorp. Kiezen voor kernwinkelgebied in Keuchenius heeft grote risico’s, zoals toenemende leegstand. Winkeliers en gemeente moeten zich daarom samen richten op het kernwinkelgebied, het bestaande winkelgebied, bijvoorbeeld via De Nieuwe Winkelstraat.

Een andere wens van de participanten: een doorgang in het nog te bouwen Keuchenius-oost naar de Lindenlaan.
Dat is onhaalbaar als de grondeigenaar niet wil meewerken en er geen oplossing wordt gevonden voor de daar aanwezige functies – garageboxen, installatiekasten en achterkanten. Het is ook nog eens een foeilelijk achterliggend gebied. Een verblijfsgebied moet tenminste wel een beetje aantrekkelijk zijn.

Komen we bij de ’kansenkaart parkeren’ uit de termijnagenda.
Onhaalbaar. De grondeigenaren doen niet mee en het is niet te verwachten dat de raad daarvoor de middelen – tussen de 15 en de 19 miljoen euro – beschikbaar stelt of heeft. Hiervoor verwijs ik naar de rapportage van Arcadis. Het besluit dat de raad in april neemt over de uitvoering van de motie kansenkaart verandert niets aan de besluiten van de private eigenaren.

En de wens om meer parkeerplaatsen (ondergronds) dan afgesproken in het einddocument participatie aan te leggen?
De afspraak en het uitgangspunt van de participatie was parkeren volgens de norm. Dat uitgangspunt heeft de raad op 29 september 2016 ook in een besluit omgezet. Bovengronds als het kan, ondergronds als het moet. Het plan van Visser voldoet aan het participatieresultaat. Als de gemeente meer parkeerplaatsen zou moeten aanleggen, ontstaan er twee knelpunten: waar en hoe én wie gaat dat betalen? De kaders van de gemeenteraad, in de afgelopen drie jaar meermaals uitgesproken en bevestigd, voorzien niet in de noodzakelijke miljoenen voor het bouwen van een substantieel aantal parkeerplaatsen. De wens is om verkeer uit het centrum te weren. Waarom dan extra parkeren in het centrum? Het is daar alleen op zaterdag druk. En aan de rand van het centrum is er parkeergelegenheid voldoende. Denk aan de garage onder Graaf Wichman of het parkeerterrein bij het gemeentehuis: vier minuten lopen én deze auto’s gaan niet het centrum in.

Dan parkeren in combinatie met plannen voor de Naarderstraat?
Het college heeft een keiharde, schriftelijk vastgelegde belofte aan de bewoners gedaan dat zij geen voorstellen gaat doen voor ingrijpende aanpassing van de Naarderstraat. Wel wordt noodzakelijk onderhoud verricht in verband met bijvoorbeeld wortelopdruk. Daarbij is in de begroting 2017 ook geen budgettaire ruimte opgenomen voor aanpassingen van de Naarderstraat in combinatie met extra parkeren.

Nog even door over de gewenste extra parkeerplaatsen. Kan dit bereikt worden door de Blokkergarage via het Prins Bernhardplein te ontsluiten?
Dan wijs ik opnieuw op de belofte van het college aan de bewoners van de Naarderstraat. Verder moet ook hier een afweging worden gemaakt tussen financiën aan de ene kant en nut en noodzaak aan de andere. De AH-garage en de bevoorrading – in welke vorm dan ook – blijven in de Keucheniusstraat. Heel veel extra parkeerplaatsen krijg je in deze variant er niet bij. En omdat het hier niet kan gaan om grote aantallen parkeerplaatsen kosten deze al gauw – over de duim berekend – tachtig mille tot een ton per stuk. Een bedrag dat onverantwoord is, zeker als je daarmee geen probleem oplost. Maar als het op de raadstafel komt, mag de raad erover beslissen.

En het opknappen van het KKC-pand (Blokker) aan de Kerkstraat?
Dat pand is van een particuliere eigenaar. Als deze eigenaar niet bereid is te investeren, is dit ook onhaalbaar.